ΕΝΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ 1925 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΚΥΜΗΣ. ΤΟ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕ ΚΑΙ ΜΑΣ ΤΟ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕ Ο ΓΙΩΡΟΣ Β. ΣΑΡΡΗΣ .ΤΟΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ
Η ανάγνωση παλιών εφημερίδων κρύβει πολλές φορές συγκινήσεις και εκπλήξεις. Παλαιότερα που η πρόσβαση του κοινού στις ειδήσεις δεν ήταν άμεση όπως σήμερα, οι εφημερίδες επιχειρούσαν να καλύψουν τις ελλείψεις της ενημέρωσης. Σήμερα, οι εφημερίδες έχουν ψηφιοποιηθεί, έτσι κι εμείς που ζούμε άλλες εποχές, άλλες νοοτροπίες φυλλομετρώντας ψηφιακά κιτρινισμένα φύλλα παλαιών εφημερίδων, βλέπουμε την κουλτούρα, την ιστορία, τον τρόπο ζωής της ανθρώπων της εποχής που αναφέρονται. Πολλές από αυτές κρύβουν θησαυρούς και πολλές εκπλήξεις. Τα πράγματα και τα γεγονότα που σήμερα τα θεωρούμε αυτονόητα, οι εφημερίδες μιας άλλη εποχής τα αντιμετώπιζαν με αθωότητα και εντυπωσιασμό.
Όπως η παρακάτω δημοσίευση της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ της 7 Σεπτεμβρίου 1925 με τη γλώσσα και την ορθογραφία της εποχής.
Οι περιεργότεροι αγωγιάται εις την Ελλάδα ευρίσκονται εις την Κύμην. Είνε γυναίκες. Νεαρώτατα κορίτσια οδηγούν εις την ορεινήν χώραν ξένους, από το Αυλωνάρι λ.χ. εις τον Οξύλιθον. Ο ιππεύων παίρνει ένα κορίτσι και τον πηγαίνει εις ωρών μονήρη ορεινόν δρόμον. Πεζή προηγείται η κόρη, βαδίζουσα εις τας κροκάλας, εις τα στουρνάρια όλην την ημέραν χωρίς να κουρασθή. Είδον κάποτε το θέαμα και εσκέφθην. Περίεργον πως γίνονται τα ανθρώπινα. Άλλα κορίτσια χορεύουν βαμμένα και αρλακίνικα ντυμένα εις τα ντάνσινγς και άλλα ανεβοκατεβαίνουν εις τα βουνά ως αγωγιάτισσαι. Είναι δε καλά, άξια και τίμια τα κορίτσια εκείνα και εμπνέουν εμπιστοσύνην διά το παράδοξον και παρακινδυνευμένον έργον των. Τα σέβονται όλοι. Δεν υπάρχει παράδειγμα ανδρός βαναύσως φερθέντος προς αγωγιάτισσαν των μερών εκείνων, καίτοι διανύει μαζί της έρημα βουνά και λαγκάδια. Είναι δε αι γυναίκες της Κύμης από τας ωραιοτέρας της Ελλάδος, φημιζόμεναι όπως και αι γυναίκες της Αμοργού, διά την καλλονήν των.
Είδον γυναίκας εργατρίας εις τους αγροτικούς δρόμους της Κύμης με τα ωραιότερα μάτια του κόσμου. Καθισμέναι χάμω έσχιζαν λιθάρια, εκτεθειμέναι εις τον ήλιον. Διά να προφυλάξουν το πρόσωπόν των το είχαν καλυμμένον με μεγάλον μανδήλιον. Πόσον προσοχήν αποδίδουν αι αγρότισες εις το πρόσωπόν των βλέπομεν και εις τας νήσους των Κυκκλάδων. Περπατούν εις τα τραχέα βουνά μπουμπουλωμέναι. Εις αρκετά μάλιστα τούτων εργάζονται με χειρόκτια εις τους αγρούς. Εις την Κύθνον συνηθίζουν να φορούν τεράστιον λευκόν καπέλλον, του οποίου τα άκρα συνδέουν και ούτως αποτελεί δροσερωτάτην σκιάδα εις το κεφάλι των. Αλλά και εις την Αττικήν συναντά τις μοναχικάς ποιμενίδας εις τα ερημότερα μέρη, δεν υπάρχει δε παράδειγμα να επείραξε νεώτερος σάτυρος τας σημερινάς ταύτας νύμφας των ορέων. Απείρως, λοιπόν, ασφαλεστέρα είνε η γυναίκα εις τους αγρούς και τα βουνά παρά εις τας πόλεις.
Μάλιστα εις τας Αθήνας, με όσα διαβάζομεν καθημερινώς εις τας εφημερίδας και ακούομεν, εκάστη γυναίκα κινδυνεύει να γίνη θύμα από την μίαν στιγμήν εις την άλλην του πρώτου τυχόντος παληανθρώπου. Άγνωστα είνε τα πειράγματα προς τας γυναίκας εις τα όρη. Οι αγρόται τας σέβονται . «Δεν έχουν μάτια να τας δουν», που λέγουν. Όταν τα συναντήσουν και εις το ερημικώτερον μέρος τας χαιρετούν μονάχα και χωρίς να τας κυττάζουν με ενοχλητικά βλέμματα. Εκ της ψυχικής αυτής ευγενείας του αγροτικού λαού εξηγείται πως εις την ορεινήν Κύμην ωραία κόρη δέχεται να γίνη αγωγιάτης και να οδηγή ξένον από το ένα χωρίον εις το άλλο διά μέσου ερημιών. Κάποτε εις τας Αθήνας είχον αναλάβη υπηρεσίαν κορίτσια εις τα τραμ και το τι ήκουαν εκ μέρους μάλιστα κυρίων με κολλάρον θα ενθυμείσθε. Ίσως δε εκ των ενοχλήσεων εκείνων να μην ηδυνήθησαν τα πτωχά κορίτσια να συνεχίσουν το έργον των και το παρήτησαν. Τα όρη της Κύμης δύνανται να δώσουν μαθήματα πολιτισμού εις την κονισαλέαν και όζουσαν πρωτεύουσαν.
ΑΘΗΝΑΙΟΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΦΥΣΙΝ