Γράφει η εκπαιδευτικός Μαρία Ν. ΓεωργούσηΓράφει η εκπαιδευτικός Μαρία Ν. Γεωργούση
Η Μεγάλη εβδομάδα πριν τον εορτασμό του Πάσχα, του πιο σπουδαίου πνευματικού γεγονότος του λειτουργικού έτους πάνω στο οποίο στηρίζεται ολόκληρος ο Χριστιανισμός, έρχεται να μας θυμίσει τα σπουδαία γεγονότα που λαμβάνουν χώρα για τη σωτηρία του ανθρώπου από την αμαρτία και το θάνατο, και να μας καλέσει να αναπτύξουμε προσωπική σχέση με το Θεό. Κάθε βράδυ από την Κυριακή των Βαϊων, εορτή της εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, ¨επί πώλον όνου¨, λίγο πριν το πάθος, ψάλλεται στους ναούς ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι τελικά η είσοδος του μαρτυρίου στη επίγεια ζωή του Κυρίου. Τις τρεις πρώτες ημέρες ο Όρθρος ονομάζεται ακολουθία του Νυμφίου, αγαπημένο θέμα του λαού μας. Νυμφίος είναι ο Χριστός και νύμφη το σώμα Του ,η Εκκλησία για την οποία θυσιάζεται εκείνος.
Την Μ. Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα :η ζωή του παγκάλου Ιωσήφ και το περαστικό με την άκαρπη συκιά(Ματθ.21,18-22).Ο πάγκαλος Ιωσήφ ,υιός του Ιακώβ της Παλαιάς Διαθήκης, συμβολίζει τον Χριστό, ο οποίος ,όπως και ο πρώτος φθονήθηκε από τους αδελφούς Του, αλλά έφτασε στη δόξα και έθρεψε το λαό με τον Άρτο της ζωής, το Πανάγιο Σώμα Του. Η άκαρπη συκιά συμβολίζει τη συναγωγή των Εβραίων, η οποία ήταν άδεια από καλά έργα, μετάνοιας και αγάπης.¨ Όσα ζητήσετε στην προσευχή με πίστη θα τα λάβετε¨, διαβεβαιώνει ο Χριστός τους μαθητές Του, με αφορμή την ξηρανθείσα συκή. Επίσης, είναι φανερή η προτροπή Του προς τους ανθρώπους, οι οποίοι όσο είναι κοντά στο Θεό, ποτίζονται από την αγάπη Του και πρέπει να καρποφορούν, όπως τα δέντρα. Αν απομακρυνθούν από το Θεό, λείπει αυτή η αγάπη που τους ποτίζει και υπάρχει κίνδυνος να ξεραθούν ,όπως τα δέντρα χωρίς νερό.
Την Μ. Τρίτη αναφερόμαστε στις παραβολές των δέκα παρθένων και των ταλάντων(Ματθ.25,1-30).Η πρώτη ζητά να είμαστε ως πιστοί, πάντα έτοιμοι και σε εγρήγορση, με εμπειρία πνευματικής ζωής και κρατώντας λαμπάδες αρετών, ιδιαιτέρως της ελεημοσύνης, για την Μέρα της Κρίσεως .Η δεύτερη μας προτρέπει να αναπτύξουμε τα πνευματικά χαρίσματα που μας έχει χαρίσει το Άγιο Πνεύμα, ώστε να τα παρουσιάσουμε στον Κύριο.
Η Μ. Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα ,που άλειψε με πολύτιμο μύρο και σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του Ιησού, μετανοώντας για τις αμαρτίες της(Λουκ.7,47),προσφέροντας έτσι ένα υπέροχο παράδειγμα αληθινής μετάνοιας και αγνής αγάπης. Τονίζεται ο αληθινός πόθος σωτηρίας, εκεί που όλα τα εξωτερικά πείθουν για το αντίθετο. Η εσωτερική στροφή της πρώην άσωτης γυναίκας έδωσε το θέμα στη μεγάλη βυζαντινή υμνογράφο, τη μοναχή Κασσιανή ,επί βασιλέως Θεοφίλου, για να συνθέσει το περίφημο τροπάριο «Κύριε ,η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…»,που ψάλλεται στον όρθρο της Μ.Τετάρτης. Το απόγευμα της Μ.Τετάρτης ,πριν από τον όρθρο της Μ .Πέμπτης, τελείται το μυστήριο του Ευχελαίου, που προσφέρει ψυχική ενίσχυση και αγιασμό.
Την Μ. Πέμπτη αναφερόμαστε στον Ιερό Νιπτήρα ,τη νίψη δηλαδή των ποδών των Αποστόλων από τον Ιησού, ο οποίος έτσι μας έδωσε το παράδειγμα της ταπείνωσης, της ανιδιοτελούς αγάπης και προσφοράς(διακονίας)προς τους συνανθρώπους μας , το Μυστικό δείπνο με την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, την αρχιερατική προσευχή του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών προς τον Πατέρα Του, καθώς και την προδοσία του Ιούδα. Ακούμε τα δώδεκα αποσπάσματα των Ευαγγελίων και στεκόμαστε με δέος απέναντι στην θυσία και αγάπη του Θεού. Οι τέσσερις αυτές ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το Θείο δράμα, ενώ τη Μ. Παρασκευή έχουμε την κορύφωσή του: «τα άγια και φρικτά Πάθη» του Κυρίου μας, δηλαδή τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τις ύβρεις και κυρίως της Σταυρώσεως και του φρικτού θανάτου Του. Στην Ακολουθία της βραδιάς ψάλλονται σε τρεις στάσεις και τα λεγόμενα εγκώμια, μικρά και πολύ αγαπητά τροπάρια αγνώστου ποιητή. Στην τρίτη στάση των Εγκωμίων, το πιο παράξενο θαύμα βρίσκει το λόγο του στη θαυμάσια φράση:¨Μη θρηνείς ,μητέρα, αυτά γίνονται για να ελευθερώσω το Αδάμ και την Εύα¨ .Μετά τη Δοξολογία γίνεται έξοδος και περιφορά του Επιταφίου.
Το Μ. Σάββατο θυμόμαστε την τριήμερη ταφή του Κυρίου και την κάθοδό Του στον Άδη, όπου κήρυξε σ΄ όλους τους νεκρούς. Σώθηκαν όλοι όσοι πίστεψαν σ΄ αυτόν. Ανάμεσά τους ο Αδάμ και η Εύα. Την Κυριακή του Πάσχα γιορτάζουμε την Ανάσταση του Ιησού Χριστού, γεμίζοντάς μας με χαρά και ελπίδα! Γίνεται η ανάκληση του πεσμένου Αδάμ και οι άνθρωποι γίνονται αθάνατοι, με την αθανασία να είναι η δεύτερη φύση τους. Όλοι οι ύμνοι που ψάλλονται την Μεγάλη Εβδομάδα έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα, με σκοπό τη διδασκαλία και την ηθική υποδομή των πιστών. Η σημασία της συμμετοχής μας στο Πάθος του Χριστού είναι μεγάλη, όταν για να συμπορευτούμε και να συσταυρωθούμε με το Χριστό, θα πρέπει να έχουμε καθαρίσει το νου μας και τον εσωτερικό μας κόσμο από κάθε αταίριαστη σκέψη, να απεκδυθούμε τα αμαρτήματά μας, να προσπαθήσουμε να ξαναβρούμε το χαμένο κάλλος μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να το ακολουθήσουμε στην ένδοξη πορεία Του προς τη Βασιλεία των Ουρανών και να περάσουμε μέσα από τη λύπη για τα Πάθη Του στην χαρά για την Ανάστασή Του. Το Πάσχα είναι κινητή εορτή και ορίστηκε από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο να εορτάζεται την πρώτη Κυριακή που ακολουθεί την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία. Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πίστης της Εκκλησίας από την αρχή της ίδρυσής της. «Αν δεν αναστήθηκε ο Χριστός, το κήρυγμά μας είναι κενό περιεχομένου, αλλά και η πίστη σας κενή» λέει ο Απόστολος Παύλος κατηγορηματικά! ! (εί δε Χριστός ουκ
εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστις υμών!)(Α΄Κορ.15,14)
Γεωργούση Ν. Μαρία
Εκπαιδευτικός Θεολόγος, πτυχιούχος Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Πατρών, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής